Indeks
GNIEW…
Wściekłość i strach wyzwalają szeroką gamę reakcji, lecz w dzisiejszym świecie ich rezultatem jest tylko dodanie naszemu otoczeniu ciemnych barw. Podobnie jak uśmiech, reakcje te mogą być świadomie łączone z pewnymi określonymi sygnałami zewnętrznymi, nad którymi człowiek panuje w niewielkim stopniu lub nie panuje wcale. Reakcja taka może doprowadzić nawet do morderstwa. Jeden na trzech zabójców twierdzi, że nie pamięta momentu popełnienia zbrodni. Przykładem może być 42 letni mężczyzna, który po 16 latach szczęśliwego małżeństwa zastrzelił swoją żonę w napadzie szału i złości. On również twierdził, że nie pamięta całego zajścia, tylko uczucie ”wymknięcia spod kontroli”, a potem luka w pamięci, po czym widok martwego ciała i dymiący pistolet. Jest kilka wytłumaczeń takiego stanu np.: zbyt duże obciążenie dla EGO, które ulega zdławieniu lub zapewnienie sobie wyroku. Jak już wiemy układ alarmowy mózgu stanowi jądro migdałowate i tam wyzwalane są typowe reakcje w sytuacji zagrożenia, a mianowicie: uczucie panicznego lęku, uległość i wściekłość. I tak jeśli nie załagodzimy sytuacji uśmiechem, to wzmocnienie aktywności w tym jądrze powoduje już chęć ucieczki, a dalsze nasilenie to już atak gniewu. Kontrolowanie emocji jest odwrotnością procesu potrzebnego do jej odczucia. Na tej drodze emocje pozostają pod kontrolą wyższych czynności mózgowych. Istnieją dwie drogi przebijania się emocji - jedna otwiera się, gdy sygnały wysyłane przez korę do układu limbicznego są za słabe, druga wykorzystywana jest, gdy jądro migdałowate ulega aktywacji przy braku jakiegokolwiek bodźca zewnętrznego, który równocześnie pobudziłby korę. Korzystanie z pierwszej drogi jest na porządku dziennym, np. niemowlęta nie potrafią kontrolować swych emocji, ponieważ nie wykształciły się jeszcze aksony prowadzące sygnały z kory do układu limbicznego, a jądro migdałowate jest już dojrzałe w chwili urodzenia i jest zdolne do pełnej aktywności. Ważne jest, że ciągła stymulacja określonych grup komórek mózgowych wzmaga ich aktywację w przyszłości. Według Harrego Chugani w trakcie rozwoju występuje tylko niewielkie okienko czasowe, gdy dzieci muszą podlegać stymulacji emocjonalnej, by odczuwać emocje w późniejszym życiu. Uszkodzenie kory związanej z emocjami może obniżać jej zdolność do hamowania aktywności jądra migdałowatego. Uszkodzenia w tym obszarze wzbudzają złość i zachowanie agresywne, a w badaniach nad mordercami znaleziono dowody uszkodzenia i zaburzeń mózgu. Badania te sugerują, że mózg o osłabionej aktywności korowej w płatach czołowych jest bardziej podatny na wzbudzenie wściekłości. Musimy też wiedzieć, że czasowa utrata pamięci może być spowodowana napadem padaczki.
Wściekłość i strach wyzwalają szeroką gamę reakcji, lecz w dzisiejszym świecie ich rezultatem jest tylko dodanie naszemu otoczeniu ciemnych barw. Podobnie jak uśmiech, reakcje te mogą być świadomie łączone z pewnymi określonymi sygnałami zewnętrznymi, nad którymi człowiek panuje w niewielkim stopniu lub nie panuje wcale. Reakcja taka może doprowadzić nawet do morderstwa. Jeden na trzech zabójców twierdzi, że nie pamięta momentu popełnienia zbrodni. Przykładem może być 42 letni mężczyzna, który po 16 latach szczęśliwego małżeństwa zastrzelił swoją żonę w napadzie szału i złości. On również twierdził, że nie pamięta całego zajścia, tylko uczucie ”wymknięcia spod kontroli”, a potem luka w pamięci, po czym widok martwego ciała i dymiący pistolet. Jest kilka wytłumaczeń takiego stanu np.: zbyt duże obciążenie dla EGO, które ulega zdławieniu lub zapewnienie sobie wyroku. Jak już wiemy układ alarmowy mózgu stanowi jądro migdałowate i tam wyzwalane są typowe reakcje w sytuacji zagrożenia, a mianowicie: uczucie panicznego lęku, uległość i wściekłość. I tak jeśli nie załagodzimy sytuacji uśmiechem, to wzmocnienie aktywności w tym jądrze powoduje już chęć ucieczki, a dalsze nasilenie to już atak gniewu. Kontrolowanie emocji jest odwrotnością procesu potrzebnego do jej odczucia. Na tej drodze emocje pozostają pod kontrolą wyższych czynności mózgowych. Istnieją dwie drogi przebijania się emocji - jedna otwiera się, gdy sygnały wysyłane przez korę do układu limbicznego są za słabe, druga wykorzystywana jest, gdy jądro migdałowate ulega aktywacji przy braku jakiegokolwiek bodźca zewnętrznego, który równocześnie pobudziłby korę. Korzystanie z pierwszej drogi jest na porządku dziennym, np. niemowlęta nie potrafią kontrolować swych emocji, ponieważ nie wykształciły się jeszcze aksony prowadzące sygnały z kory do układu limbicznego, a jądro migdałowate jest już dojrzałe w chwili urodzenia i jest zdolne do pełnej aktywności. Ważne jest, że ciągła stymulacja określonych grup komórek mózgowych wzmaga ich aktywację w przyszłości. Według Harrego Chugani w trakcie rozwoju występuje tylko niewielkie okienko czasowe, gdy dzieci muszą podlegać stymulacji emocjonalnej, by odczuwać emocje w późniejszym życiu. Uszkodzenie kory związanej z emocjami może obniżać jej zdolność do hamowania aktywności jądra migdałowatego. Uszkodzenia w tym obszarze wzbudzają złość i zachowanie agresywne, a w badaniach nad mordercami znaleziono dowody uszkodzenia i zaburzeń mózgu. Badania te sugerują, że mózg o osłabionej aktywności korowej w płatach czołowych jest bardziej podatny na wzbudzenie wściekłości. Musimy też wiedzieć, że czasowa utrata pamięci może być spowodowana napadem padaczki.
